Genève (IAO-nieuws) – Verschillende mondiale crisissen verslechteren duidelijk het herstel van de wereldwijde arbeidsmarkt. De ongelijkheden binnen en tussen landen neemt ook toe, blijkt uit een nieuw rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO).

Uit de 9e editie van de IAO-Monitor over de arbeidswereld blijkt dat het aantal gewerkte uren na een aanzienlijke stijging in het laatste kwartaal van 2021, in het eerste kwartaal van 2022 wereldwijd is gedaald tot 3,8% onder de benchmark van voor de crisis (vierde kwartaal van 2019). Dit komt neer op een tekort van 112 miljoen voltijdse banen.

Dit betekent een aanzienlijke neerwaartse bijstelling van de cijfers die de IAO in januari 2022 heeft gepubliceerd.

Verschillende nieuwe en onderling verbonden mondiale crises, waaronder inflatie (met name van energie- en voedselprijzen), financiële turbulentie, potentiële schuldenproblemen en de verstoring van de mondiale toeleveringsketen — verergerd door de oorlog in Oekraïne — maken het risico groter op een verdere verslechtering van het aantal gewerkte uren in 2022 en een breder effect op de mondiale arbeidsmarkten in de komende maanden.

De Russische agressie tegen Oekraïne heeft al gevolgen voor de arbeidsmarkten in Oekraïne en daarbuiten, zoals blijkt uit een recente IAO-nota.

De IAO stelt vast dat het herstel nog steeds gekenmerkt wordt door een grote en groeiende divergentie tussen rijkere en armere economieën. Terwijl landen met een hoog inkomen een herstel van het aantal gewerkte uren doormaakten, hebben de lage- en lagere-middeninkomenseconomieën in het eerste kwartaal van het jaar tegenslagen gekend, met een verschil van respectievelijk 3.6 en 5,7 % ten opzichte van de benchmark van vóór de crisis. Deze uiteenlopende trends zullen in het tweede kwartaal van 2022 wellicht verergeren.

In sommige ontwikkelingslanden worden de regeringen in toenemende mate gehinderd door het gebrek aan begrotingsruimte en uitdagingen op het gebied van de houdbaarheid van de schuld, terwijl ondernemingen met economische en financiële onzekerheden worden geconfronteerd en werknemers nog steeds onvoldoende toegang hebben tot sociale bescherming.

Meer dan twee jaar na het begin van de pandemie hebben velen in de arbeidswereld nog steeds te lijden onder de gevolgen voor de arbeidsmarkten.

• Het inkomen uit arbeid is voor de meerderheid van de werknemers nog niet hersteld. In 2021 woonden drie op de vijf werknemers in landen waar het inkomen uit arbeid niet was teruggekeerd naar het niveau van voor de pandemie.
• De genderkloof in het aantal gewerkte uren is ook toegenomen tijdens de pandemie. In het eerste kwartaal van 2022 was de wereldwijde genderkloof in het aantal gewerkte uren 0.7 procentpunten groter dan de benchmark van vóór de crisis (vierde kwartaal van 2019), toen er al een grote genderkloof was. Vrouwen met een informele job zijn het zwaarst getroffen. Wat inkomensgroepen betreft, is de genderkloof in lage- en middeninkomenslanden het sterkst toegenomen.
• De sterke toename van het aantal vacatures in geavanceerde economieën eind 2021 en begin 2022 heeft geleid tot een verkrapping van de arbeidsmarkten met een toenemend aantal beschikbare banen ten opzichte van werkzoekenden. In het algemeen zijn er echter geen sterke aanwijzingen dat de arbeidsmarkten aan het oververhitten zijn, gezien het grote aantal werklozen en onderbenutte arbeidskrachten in veel landen.
• Als gevolg van de verstoringen van de productie en de handel die door de crisis in Oekraïne zijn verergerd, worden arme huishoudens en kleine bedrijven, met name in de informele economie, zwaar getroffen door de stijging van de voedsel- en grondstoffenprijzen.

Herstel waarbij de mens centraal staat

“Het wereldwijde herstel van de arbeidsmarkt is omgebogen. Een ongelijk en broos herstel is nog onzekerder geworden door een zichzelf versterkende combinatie van crises. De gevolgen voor werknemers en hun gezinnen, met name in ontwikkelingslanden, zullen verwoestend zijn en kunnen leiden tot sociale en politieke ontwrichting,” zei Guy Ryder, directeur-generaal van de IAO. “Het is nu belangrijker dan ooit dat we samenwerken en ons richten op een herstel waarbij de mens centraal staat.”

Het rapport beschrijft een reeks maatregelen die in overeenstemming zijn met de wereldwijde oproep tot actie van de IAO voor een op de mens gericht herstel en het door de IAO geleide VN-initiatief, de Global Accelerator for Jobs and Social Protection. Het gaat onder meer om:

• Tijdige en doeltreffende steun om de koopkracht van arbeidsinkomen en de algemene levensstandaard van werknemers en hun gezinnen in stand te houden.
• Dringende tripartiete dialoog ter ondersteuning van passende en eerlijke loonaanpassingen, met inbegrip van minimumlonen, een versterking van de socialebeschermingssystemen en inkomenssteun, en waar nodig maatregelen op het gebied van voedselzekerheid.
• Zorgvuldige aanpassing van het macro-economisch beleid om de druk in verband met de inflatie en de houdbaarheid van de schuld aan te pakken en tegelijkertijd een banenrijk en inclusief herstel te ondersteunen.
• Bijstand voor zwaar getroffen groepen en sectoren, met name kwetsbare werknemers en werknemers die de overgang maken van de informele naar de formele economie.
• Goed doordachte sectorale beleidsmaatregelen voor de lange termijn die het scheppen van waardige en groene jobs bevorderen, duurzaamheid en inclusiviteit ondersteunen en ondernemingen, met name micro-, kleine en middelgrote ondernemingen, ondersteunen.