Moderne slavernij

Wereld telt 50 miljoen moderne slaven

Nieuw onderzoek van de Internationale Arbeidsorganisatie, Walk Free en de Internationale Organisatie voor Migratie toont aan dat dwangarbeid en gedwongen huwelijken de afgelopen vijf jaar aanzienlijk zijn toegenomen.

Persbericht | 12 september 2022

GENEVE/BRUSSEL (IAO Nieuws) — Vijftig miljoen mensen leefden in 2021 in moderne slavernij, volgens de meest recente Global Estimates of Modern Slavery. 28 miljoen mensen waren het slachtoffer van dwangarbeid en 22 miljoen mensen zaten in een gedwongen huwelijk.

Het aantal mensen in moderne slavernij is de afgelopen vijf jaar aanzienlijk toegenomen. In 2021 waren 10 miljoen meer mensen het slachtoffer van moderne slavernij dan in 2016. Vrouwen en kinderen blijven bijzonder kwetsbaar.

Moderne slavernij komt in bijna elk land ter wereld voor en snijdt etnische, culturele en religieuze scheidslijnen. Meer dan de helft (52%) van alle dwangarbeid en een kwart van alle gedwongen huwelijken komen voor in hogere-middeninkomenslanden of hoge-inkomenslanden.

Dwangarbeid

De meeste gevallen van dwangarbeid (86%) komen voor in de privésector. De vijf sectoren waarin dwangarbeid van volwassenen het meest voorkomt, zijn de dienstensector, de industrie, de bouw, de landbouw (met uitzondering van de visserij) en huishoudelijk werk.

Dwangarbeid in andere sectoren dan commerciële seksuele uitbuiting vertegenwoordigt 63% van alle dwangarbeid, terwijl gedwongen commerciële seksuele uitbuiting 23% van alle dwangarbeid uitmaakt. Bijna vier van de vijf slachtoffers van gedwongen arbeid in de seksindustrie zijn vrouwen of meisjes.

Veertien procent van de moderne slaven verrichten door de staat opgelegde dwangarbeid.

Bijna één op de acht mensen die gedwongen arbeid verrichten, zijn kinderen (3.3 miljoen). Meer dan de helft daarvan wordt gedwongen te werken in de seksindustrie.

Wanneer dwangarbeid wordt uitgedrukt als proportie van de bevolking, is deze het hoogst in de Arabische Staten (5,3 per duizend mensen), gevolgd door Europa en Centraal-Azië (4,4 per duizend), Noord- en Zuid-Amerika en Azië en het Stille Oceaangebied (beide met 3,5 per duizend), en Afrika (2,9 per duizend).

Gedwongen huwelijk

In 2021 leefden naar schatting 22 miljoen mensen in een gedwongen huwelijk. Dit wijst op een stijging van 6.6 miljoen ten opzichte van de wereldwijde ramingen van 2016.

Het werkelijke aantal gedwongen huwelijken, met name van kinderen van 16 jaar en jonger, is waarschijnlijk veel groter dan de huidige ramingen: deze zijn gebaseerd op een enge definitie en omvatten niet alle kindhuwelijken. Kindhuwelijken worden als gedwongen beschouwd omdat een kind niet wettelijk kan instemmen met het huwelijk.

Gedwongen huwelijken houden nauw verband met gevestigde patriarchale houdingen en praktijken en zijn zeer specifiek voor de context. De overgrote meerderheid van de gedwongen huwelijken (meer dan 85%) komen er onder druk van de familie. Hoewel twee derde (65%) van de gedwongen huwelijken in Azië en het Stille Oceaangebied voorkomt, is de prevalentie, wanneer rekening wordt gehouden met de regionale bevolkingsomvang, het hoogst in de Arabische staten (4.8 op elke 1,000 mensen in een gedwongen huwelijk).

Migranten zijn bijzonder kwetsbaar voor dwangarbeid

Arbeidsmigranten hebben meer dan drie keer meer kans om gedwongen arbeid te verrichten dan niet-migrerende volwassen werknemers. Hoewel arbeidsmigratie een grotendeels positief effect heeft op individuen, huishoudens, gemeenschappen en samenlevingen, toont deze bevinding aan dat migranten bijzonder kwetsbaar zijn voor dwangarbeid en mensenhandel, hetzij als gevolg van irreguliere of slecht beheerde migratie, hetzij vanwege oneerlijke en onethische wervingspraktijken.

“Het is schokkend dat de situatie van moderne slavernij niet verbetert. Niets kan het voortduren van deze fundamentele schending van de mensenrechten rechtvaardigen”, zei Guy Ryder, directeur-generaal van de IAO. “We weten wat er moet gebeuren, en we weten dat dit kan gebeuren. Doeltreffende nationale beleidsmaatregelen en regelgeving zijn van fundamenteel belang. Maar regeringen kunnen dit niet alleen doen. Internationale normen bieden een stevige basis en iedereen moet actie ondernemen. Vakbonden, werkgeversorganisaties, het maatschappelijk middenveld en gewone mensen spelen allemaal een cruciale rol.”

António Vitorino, directeur-generaal IOM: “Dit rapport benadrukt dat er dringend moet worden gezorgd dat alle migratie veilig, ordelijk en regelmatig is. Het verminderen van de kwetsbaarheid van migranten voor dwangarbeid en mensenhandel hangt in de eerste plaats af van nationale beleids- en rechtskaders die de mensenrechten en fundamentele vrijheden van alle migranten - en potentiële migranten - in alle stadia van het migratieproces eerbiedigen en beschermen, ongeacht hun migratiestatus. De hele samenleving moet samenwerken om deze schokkende trends om te buigen, onder meer door de uitvoering van het mondiaal pact inzake migratie.”

Grace Forrest, oprichtend directeur van Walk Free: “Moderne slavernij is de tegenstelling van duurzame ontwikkeling. Toch blijft zij in 2022 een belangrijk fenomeen in onze wereldeconomie. Het is een door de mens veroorzaakt probleem dat verband houdt met zowel historische slavernij als aanhoudende structurele ongelijkheid. In tijden van ernstige crises is echte politieke wil de sleutel om een einde te maken aan deze schendingen van de mensenrechten.”

Een einde maken aan moderne slavernij

Het rapport stelt een aantal initiatieven voor die, wanneer deze samen en snel uitgevoerd worden, een aanzienlijke vooruitgang zouden betekenen voor het beëindigen van moderne slavernij.
 
Het gaat o.m. om een verbetering en handhaving van wetgeving en arbeidsinspecties; een einde maken aan door de staat opgelegde dwangarbeid; krachtigere maatregelen ter bestrijding van dwangarbeid en mensenhandel in bedrijven en toeleveringsketens; een uitbreiding van de sociale bescherming en versterking van de rechtsbescherming, met inbegrip van de verhoging van de wettelijke huwelijksleeftijd tot 18 jaar zonder uitzondering. Andere maatregelen zijn onder meer het aanpakken van het toegenomen risico op mensenhandel en dwangarbeid voor migrerende werknemers, het bevorderen van eerlijke en ethische rekrutering en meer steun voor vrouwen, meisjes en kwetsbare personen.

Bericht aan de uitgevers
Moderne slavernij, zoals gedefinieerd in het rapport, bestaat uit twee hoofdcomponenten: dwangarbeid en gedwongen huwelijken. Beide hebben betrekking op situaties van uitbuiting die een persoon niet kan weigeren of niet kan verlaten wegens bedreigingen, geweld, dwang, misleiding of machtsmisbruik. Dwangarbeid, zoals gedefinieerd in het IAO-Verdrag betreffende gedwongen arbeid, 1930 (nr. 29), verwijst naar “alle arbeid of diensten die worden verricht door een persoon onder de dreiging van een straf en waarvoor de betrokkene zich niet vrijwillig heeft aangeboden”. De term ‘privé-economie’ omvat alle vormen van dwangarbeid, met uitzondering van door de staat opgelegde dwangarbeid.