Persbericht – 11 mei 2022

GENEVE (ILO Nieuws) - Ongeveer 4,8 miljoen banen zijn in Oekraïne verloren gegaan sinds het begin van de Russische agressie, zo blijkt uit een nieuwe nota van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO).

Als de vijandelijkheden zouden escaleren, zou het aantal verloren gegane banen stijgen tot zeven miljoen. Indien de gevechten echter onmiddellijk zouden ophouden, zou een snel herstel mogelijk zijn, met 3,4 miljoen teruggewonnen banen. Dit zou het banenverlies beperken tot 8,9 procent, volgens de nota The impact of the Ukraine crisis on the world of work: Initial assessments.

De Oekraïense economie is zwaar getroffen door de Russische agressie. Sinds het begin van de vijandelijkheden op 24 februari zijn meer dan 5,23 miljoen mensen naar de buurlanden gevlucht. De vluchtelingen zijn hoofdzakelijk vrouwen, kinderen en 60-plussers. Ongeveer 2,75 miljoen van hen behoren tot de beroepsbevolking. Van hen werkte 43,5 procent, of 1,2 miljoen, voordat zij hun job verloren of moesten opgeven.

De Oekraïense regering heeft aanzienlijke inspanningen geleverd om het nationale sociale zekerheidssysteem operationeel te houden door de uitbetaling van uitkeringen te waarborgen, ook die aan binnenlandse ontheemden, met behulp van digitale technologieën.

Regionale en wereldwijde crisis

De crisis in Oekraïne kan ook leiden tot een ontwrichting van de arbeidsmarkt in de buurlanden, met name Hongarije, Moldavië, Polen, Roemenië en Slowakije. Als de vijandelijkheden voortduren, zouden Oekraïense vluchtelingen gedwongen zijn langer in ballingschap te blijven, waardoor de arbeidsmarkt en de sociale beschermingssystemen in deze buurlanden verder onder druk zouden komen te staan en de werkloosheid in veel van deze landen zou toenemen.

De aanzienlijke verstoring van de economie en de werkgelegenheid in de Russische Federatie heeft aanzienlijke gevolgen voor Centraal-Azië, met name voor landen waarvan de economie afhankelijk is van geldovermakingen uit de Russische Federatie, zoals Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan.

Deze vier landen behoren tot de top tien van landen van herkomst voor migranten in de Russische Federatie, en veel van deze migranten sturen een aanzienlijk deel van hun inkomen terug naar hun thuisland. Als de vijandelijkheden en de sancties tegen de Russische Federatie leiden tot banenverlies voor migrerende werknemers in de Russische Federatie en zij naar hun landen van herkomst terugkeren, zal dit in Centraal-Azië als geheel ernstige economische verliezen tot gevolg hebben.

De agressie in Oekraïne heeft ook een schok teweeggebracht voor de wereldeconomie, waardoor het herstel van de coronacrisis verder wordt bemoeilijkt. Dit zal waarschijnlijk gevolgen hebben voor de groei van de werkgelegenheid en de reële lonen en extra druk uitoefenen op de sociale beschermingssystemen.

In veel landen met hoge inkomens, die onlangs tekenen van een sterker herstel van de arbeidsmarkt hebben gezien, kunnen de gevolgen van de Oekraïnecrisis de arbeidsmarktsituatie verslechteren en sommige van de geboekte winsten ongedaan maken. De situatie is bijzonder moeilijk in lage- en middeninkomenslanden, waarvan er vele zich niet volledig hebben kunnen herstellen van de coronacrisis.

Onmiddellijke acties

In maart nam de raad van bestuur van de IAO een resolutie aan die de Russische Federatie opgeroept om "onmiddellijk en onvoorwaardelijk een einde te maken aan haar agressie" tegen Oekraïne. Het sprak zijn ernstige bezorgdheid uit over berichten over burgerslachtoffers en aanvallen op civiele voorzieningen en de ernstige gevolgen voor werknemers en werkgevers die hun leven riskeerden om te kunnen blijven werken.

Om het effect van de crisis op de Oekraïense arbeidsmarkt te verzachten, beveelt de IAO verschillende onmiddellijke maatregelen aan, waaronder:

• De initiatieven van werkgevers- en werknemersorganisaties ondersteunen, zodat zij een belangrijke rol kunnen spelen bij het verlenen van humanitaire steun en hun werk kunnen voortzetten, waar mogelijk. De individuele en collectieve inspanningen van de sociale partners kunnen een positieve bijdrage leveren aan de cohesie en aan een inclusieve economische, sociale en politieke ontwikkeling. 
• Gerichte werkgelegenheidssteun verlenen in de relatief veilige gebieden van Oekraïne, onder meer door voort te bouwen op het lopende programma om werknemers en bedrijven te herplaatsen.
• Het sociale beschermingssysteem in Oekraïne steunen zodat het uitkeringen blijft betalen aan (oude en nieuwe) begunstigden, m.i.v. overdrachten in contanten.
• Een strategie voor wederopbouw voorbereiden, die het scheppen van waardige jobs aanmoedigt d.m.v. investeringen.