CENEVRE (ILO Haber) – ILO tarafından yayınlanan yeni bilgi notuna göre, istihdama erişim ve çalışma koşulları bakımından toplumsal cinsiyet dengesizlikleri, daha önceleri düşünülenden daha büyük ve bunları azaltmada kaydedilen ilerleme ise son 20 yılda hayal kırıklığı yaratır ölçüde yavaş oldu.

ILO tarafından geliştirilen “İş Açığı” adlı yeni gösterge, işsiz olan ve iş bulmak isteyen tüm kişileri kapsıyor. Gösterge, daha yaygın biçimde kullanılan işsizlik oranlarına kıyasla, çalışma yaşamında kadınların durumuna ilişkin çok daha karamsar bir tablo ortaya koyuyor. Yeni veriler kadınların hala, iş bulmada erkeklere göre çok daha büyük zorluklar yaşadığını gösteriyor.

Yeni veriler işgücü piyasasında cinsiyete dayalı açıklara ışık tutuyor başlıklı bilgi notuna göre, dünya genelinde çalışma çağındaki kadınların yüzde 15’i çalışmayı istiyor ancak iş bulamıyor; erkeklerde ise bu oran yüzde 10,5. Bu cinsiyete dayalı açık, 20 yıl boyunca (2005-2022) hemen hemen hiç değişmedi. Öte yandan dünya genelinde işsizlik oranları erkekler ve kadınlar için birbirine çok benziyor çünkü işsizliği tanımlamada kullanılan kriterler kadınları orantısız biçimde dışlıyor.

İş açığı, gelişmekte olan ülkelerde özellikle ciddi boyutlardadır ve düşük gelirli ülkelerde iş bulamayan kadınların oranının yüzde 24,9’una ulaşmaktadır. Erkeklerde ise aynı kategoride bu oran yüzde 16,6’dır ve bu da kaygı verici düzeyde yüksek bir rakam olup yine de kadınlara ilişkin orandan oldukça düşüktür.

Bilgi notu, ücretsiz bakım işi dahil olmak üzere kişisel ve ailesel sorumlulukların kadınları orantısız ölçüde etkilediğini gösteriyor. Bu faaliyetler onları istihdam edilmekten alıkoymakla kalmıyor, aynı zamanda aktif olarak iş aramalarını veya kısa sürede çalışabilir hale gelmelerini de önlüyor. İşsiz sayılmak için bu kriterlerin karşılanması gerekiyor; dolayısıyla işe ihtiyacı olan birçok kadın işsizlik rakamlarına dahil edilmiyor.

İnsana yakışır işte toplumsal cinsiyet dengesizlikleri salt istihdam ile sınırlı değil. Hem erkekler hem de kadınlar için kırılgan istihdam yaygın olmakla birlikte, belirli türden kırılgan işlerde kadınların oranı daha yüksektir. Örneğin, kadınların kendi hesabına çalışıyor olmaktan çok kendi hanelerine veya yakınlarının işletmelerine yardım ediyor durumda olmaları daha muhtemeldir.

Düşük istihdam oranlarıyla birleştiğinde bu kırılganlık, kadınların kazançlarını da azaltıyor. Dünya genelinde erkeklerin emekleriyle kazandığı her dolarak karşılık, kadınlar yalnız 51 sent (0,51 dolar) kazanıyor.

Bilgi notuna göre, bölgeler arasında büyük farklar mevcut. Düşük ve düşük-orta gelirli ülkelerde, emek geliri bakımından toplumsal cinsiyet eşitsizliği çok daha kötü düzeyde seyrediyor; kadınların erkeklere göre nispi kazancı sırasıyla dolara karşılık 33 ve 29 senttir. Yüksek gelirli ve üst-orta gelirli ülkelerde ise bu oranlar sırasıyla 58 ve 56 senttir. Kazançlar arasından bu çarpıcı eşitsizlik hem kadınların daha düşük olan istihdam düzeyi hem de istihdam edildiklerinde daha düşük ortalama kazançlarından kaynaklanıyor.

Yeni tahminler, işgücü piyasalarında toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin büyüklüğüne ışık tutuyor; kadınların tüm mesleklerde istihdama erişimini artırmak ve kadınların karşı karşıya olduğu oldukça belirgin açıkları ele almak için, kadınların istihdama toplam katılımını artırmanın önemini vurguluyor.