BÌNH DƯƠNG – Chiến dịch Thanh tra lao động năm 2019 được phát động sáng ngày 27/3 tại Bình Dương với chủ đề Tuân thủ pháp luật lao động để phát triển bền vững ngành chế biến gỗ.


Chiến dịch do Bộ Lao Động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) triển khai với sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) thông qua Dự án Khung khổ Quan hệ Lao động mới. Chiến dịch có sự phối hợp tham gia của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, và các hiệp hội doanh nghiệp ngành gỗ.

Chiến dịch bao gồm các nhóm hoạt động khác nhau như thanh tra, đào tạo, tập huấn, truyền thông,… nhằm tăng cường nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động về tầm quan trọng của việc thúc đẩy tuân thủ pháp luật trong ngành chế biến gỗ trên toàn quốc.

Chiến dịch do cơ quan thanh tra lao động xây dựng dựa trên phương pháp tiếp cận của ILO về lập kế hoạch tuân thủ chiến lược. Trong đó, chủ đề, phạm vi và các can thiệp của chiến dịch được xác định thông qua đánh giá của cơ quan thanh tra về nguồn lực sẵn có và những thông tin về nguyên nhân gốc rễ của những thách thức tuân thủ thu thập được từ phân tích các báo cáo, khảo sát và thảo luận với các bên liên quan. Cơ quan thanh tra cũng sẽ phối hợp với với các đối tác liên quan theo dõi, giám sát và hỗ trợ việc khắc phục các điểm không tuân thủ trong thời gian diễn ra chiến dịch thông qua chia sẻ thông tin và đối thoại tại nơi làm việc.

Hiện nay có khoảng 500.000 lao động làm việc trong các doanh nghiệp chế biến gỗ và lâm sản, trong đó lao động giản đơn theo mùa vụ chiếm khoảng 40-45% tổng số lao động. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, nếu thống kê số lượng lao động trong lĩnh vực trồng rừng, cung cấp nguyên liệu, thì ngành công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản còn thu hút hàng triệu lao động ở khu vực nông thôn và miền núi.

Tuy nhiên, tình hình tuân thủ trong ngành chế biến gỗ còn nhiều bất cập.

Đánh giá kết quả thanh tra từ năm 2016 tới năm 2018 và khảo sát thực địa nhiều doanh nghiệp gỗ tại Đồng Nai đã ghi nhận nhiều sai phạm trong việc tuân thủ pháp luật và quy định lao động, chủ yếu về số giờ làm thêm, hợp đồng lao động, trợ cấp thôi việc, an toàn và sức khỏe lao động, và bảo hiểm xã hội.

Chánh thanh tra Bộ LĐTBXH, ông Nguyễn Tiến Tùng, cho biết: “Đa số các doanh nghiệp, cơ sở chế biến gỗ trong nước còn sử dụng công nghệ thấp, máy thiết bị lạc hậu và lực lượng lao động trình độ lao động giản đơn, làm việc theo mùa vụ dẫn đến tình hình tuân thủ pháp luật lao động trong ngành này còn nhiều hạn chế. Việc vi phạm pháp luật lao động không những ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn, sức khỏe của người lao động mà còn làm giảm năng suất lao động, giảm tính cạnh tranh của ngành chế biến, xuất khẩu gỗ ở cả thị trường trong nước và trên thế giới.”

Ông cũng nhấn mạnh chiến dịch cần có sự tham gia của tất cả các bên liên quan trong xã hội, bao gồm thanh tra lao động, công đoàn, doanh nghiệp, truyền thông,….

Bà Andrea Prince, quản lý Dự án Khung khổ Quan hệ Lao động mới của ILO do Chính phủ Mỹ tài trợ, ghi nhận tầm quan trọng của việc Việt Nam dành ưu tiên cải thiện điều kiện lao động tại các ngành công nghiệp xuất khẩu như chế biến gỗ.

“Việc làm bền vững là điều kiện quan trọng để Việt Nam trở thành nhà cung cấp uy tín trong chuỗi cung ứng toàn cầu và là sự lựa chọn số một đối với các khách hàng trên một thị trường toàn cầu mang tính cạnh tranh cao,” bà phát biểu. “Phát huy phương pháp tiếp cận chiến lược của cơ quan thanh tra lao động là bước đi quan trọng nhằm đảm bảo kết quả tuân thủ pháp luật mà các khách hàng mong muốn cũng như cần thiết đối với người lao động. Những quyền cơ bản trong lao động, bao gồm quyền đối thoại, thương lượng, và được đối xử bình đẳng, đóng vai trò trung tâm đảm bảo chất lượng cuộc sống của người lao động và tạo nền tảng để doanh nghiệp và nền kinh tế phát triển bền vững.”

Theo bà, ngoài vai trò chủ đạo của cơ quan thanh tra, ILO cũng hoan nghênh sự tham gia của các đối tác liên quan trong chiến dịch nhằm đạt được tác động tối đa và đem lại lợi ích cho tất cả các bên trong ngành công nghiệp này.

Gỗ và lâm sản là ngành xuất khẩu quan trọng đứng thứ 6 của Việt Nam, với tăng trưởng bình quân 13% trong giai đoạn 2010-2017. Năm 2017, kim ngạch xuất khẩu của ngành đạt trên 8 tỷ USD, với 5 thị trường quan trọng nhất là: Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, EU và Hàn Quốc. Hiện Việt Nam là quốc gia đứng đầu ASEAN và thứ 5 trên thế giới về kim ngạch xuất khẩu gỗ (chiếm khoảng 6% thị trường gỗ toàn cầu).

Chiến dịch Thanh tra Lao động năm 2019 sẽ kéo dài đến hết năm. Kể từ năm 2015, đây là lần thứ 5 chiến dịch được tổ chức. Chiến dịch là sáng kiến của ILO và Bộ LĐTBXH, mỗi năm tập trung thúc đẩy tuân thủ pháp luật trong một ngành mũi nhọn.


_________________
^{Dự án Chương trình Khung khổ Quan hệ Lao động Mới được tài trợ bởi Bộ Lao động Hoa Kỳ theo thỏa thuận hợp tác số IL-29690-16-75-K-11. Tài liệu này không nhất thiết phản ánh quan điểm hoặc chính sách của Bộ Lao động Hoa Kỳ, và việc viện dẫn tên thương mại, các sản phẩm thương mại hoặc các tổ chức chức cũng không hàm ý sự ủng hộ của Chính phủ Hoa Kỳ. 100% chi phí của dự án hoặc chương trình được tài trợ bởi Quỹ Liên bang, với tổng giá trị là 4 triệu USD.}