Ngày Thế giới Phòng Chống Lao động Trẻ em
Phòng chống lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng càng quan trọng khi hội nhập
“Chấm dứt lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng - trách nhiệm của tất cả chúng ta" là chủ đề của Ngày Thế giới Phòng Chống Lao động Trẻ em (12/6) năm nay.
HÀ NỘI – Trong bối cảnh Việt Nam trên đà hội nhập kinh tế sâu rộng hơn, nguy cơ có khả năng tồn tại lao động trẻ em trong các chuỗi cung ứng – từ nông nghiệp đến sản xuất chế biến, từ dịch vụ đến xây dựng, cần được quản lý tốt vì tương lai của những thế hệ trẻ và vì cả xã hội.
“Chấm dứt lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng - trách nhiệm của tất cả chúng ta" là chủ đề của Ngày Thế giới Phòng Chống Lao động Trẻ em (12/6) năm nay. Nhằm hưởng ứng sự kiện này, hội thảo vận động chính sách phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức vào sáng nay (14/6) cũng khẳng định rằng lao động trẻ em không thể tồn tại ở những thị trường được điều tiết tốt và hoạt động hiệu quả, dù là trong bất kỳ khâu nào của chuỗi cung ứng, từ sản xuất đến phân phối một sản phẩm.
“Với 1,75 triệu lao động trẻ em tại Việt Nam, các chuỗi cung ứng sản xuất ra hàng hóa và dịch vụ phục vụ hàng triệu người mỗi ngày có nguy cơ tồn tại lao động trẻ em,” Giám đốc ILO Việt Nam Chang-Hee Lee cho biết. Ông cũng cảnh báo rằng lao động trẻ em “có thể khó phát hiện”.
Lao động trẻ em chủ yếu tồn tại ở khu vực kinh tế nông thôn và phi chính thức, ngoài tầm kiểm soát của các thanh tra lao động và ở những nơi công đoàn và các tổ chức của người sử dụng lao động thường rất mỏng hoặc không có.
TS Lee nói: “Lao động trẻ em trong các chuỗi cung ứng cũng vậy, bởi nó có thể tồn tại tại các xưởng sản xuất nhỏ hoặc các hộ gia đình và không bị phát hiện bởi các công ty đứng đầu chuỗi cung ứng.”
Theo ông, trong sản xuất hộ gia đình, trẻ em thường rất dễ bị tổn thương do thu nhập của bố mẹ các em không đủ hoặc bởi các doanh nghiệp gia đình phi chính thức không đủ tiền thuê lao động trưởng thành nên phải để con em mình lao động không được hưởng lương.
TS Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH, cho biết Việt Nam đã ban hành hệ thống pháp luật và chính sách nhằm đảm bảo hiện thực hóa quyền của trẻ em, đặc biệt là phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em, cũng như triển khai nhiều chương trình dự án, mô hình liên quan. Ngày 7/6/2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2016-2020. Đây là thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước Việt Nam vì một tương lai tốt đệp hơn cho trẻ em.
Tuy nhiên, ông cũng chia sẻ: “Phòng ngừa, giảm thiểu và tiến tới chấm dứt lao động trẻ em ở Việt Nam và các nước khác trên thế giới đều gặp phải những thách thức, mà trước hết là nhận thức của chính trẻ em, của gia đình, của cộng đồng và của cả chính người sử dụng lao động.”
Trong bối cảnh Việt Nam hiện đang hội nhập toàn cầu ngày càng sâu rộng thông qua việc tham giacác hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-EU, vấn đề thực hiện các cam kết quốc tế về lao động, trong đó có vấn đề lao động trẻ em trong các chuỗi cung ứng sẽ ngày càng được được quan tâm nhiều hơn.
“Doanh nghiệp cần phải cảnh giác để đảm bảo rằng chuỗi cung ứng của họ không có lao động trẻ em, nếu không sẽ bị mất uy tín và ảnh hưởng xấu đến công việc kinh doanh,” Giám đốc ILO Việt Nam cho biết.
Theo ILO, công cuộc đấu tranh phòng chống lao động trẻ em đòi hỏi các chính sách đồng bộ để hỗ trợ pháp luật quốc gia về lao động trẻ em. Đó là nền giáo dục với chất lượng tốt, bảo trợ xã hội và việc làm bền vững cho các bậc cha mẹ.
Thứ trưởng Diệp khẳng định năng lực thực thi pháp luật và sự tham gia tích cực của tất cả các đối tác trong xã hội, gia đình, cộng đồng, cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, công đoàn, các tổ chức xã hội đóng vai trò rất quan trọng.
“Sự tham gia chủ động, tích cực và có trách nhiệm của tất cả các đối tác trong xã hội sẽ giúp cho luật pháp, chính sách về phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em được tuân thủ tốt hơn, quyền của trẻ em được hiện thực hóa trong thực tế và tương lai của các em, xa hơn là tương lai nguồn nhân lực của đất nước được đảm bảo,” ông nói. “Chính chúng ta là người quyết định tốc độ và mức giảm quy mô lao động của trẻ em trong các chuỗi cung ứng; chính chúng ta sẽ quyết định tương lai của con em chúng ta.”
Nhân dịp này, Giám đốc ILO Việt Nam cũng chúc mừng nỗ lực mới của Chính phủ trong việc phê duyệt Chương trình quốc gia phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2016-2020. Chương trình này tiếp tục tạo một khuôn khổ chung nhằm nâng cao nhận thức và năng lực của chính quyền các cấp, các tổ chức liên quan, người sử dụng lao động, cộng đồng, cha mẹ và bản thân trẻ em về lao động trẻ em.
Được xây dựng với sự hỗ trợ của ILO, chương trình này cũng đặt mục tiêu 100% trẻ em lao động trái quy định của pháp luật khi có thông báo, phát hiện được hỗ trợ, can thiệp kịp thời.
Việt Nam đã phê chuẩn các công ước của ILO liên quan đến lao động trẻ em – Công ước (số 138) về tuổi tối thiểu được đi làm việc và Công ước (số 182) về xóa bỏ những hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất.
Các Mục tiêu Phát triển Bền vững đã được Việt Nam thông qua cũng bao gồm mục tiêu cụ thể số 8.7 nhằm xóa bỏ lao động trẻ em dưới mọi hình thức trước năm 2025.
“Chấm dứt lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng - trách nhiệm của tất cả chúng ta" là chủ đề của Ngày Thế giới Phòng Chống Lao động Trẻ em (12/6) năm nay. Nhằm hưởng ứng sự kiện này, hội thảo vận động chính sách phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức vào sáng nay (14/6) cũng khẳng định rằng lao động trẻ em không thể tồn tại ở những thị trường được điều tiết tốt và hoạt động hiệu quả, dù là trong bất kỳ khâu nào của chuỗi cung ứng, từ sản xuất đến phân phối một sản phẩm.
“Với 1,75 triệu lao động trẻ em tại Việt Nam, các chuỗi cung ứng sản xuất ra hàng hóa và dịch vụ phục vụ hàng triệu người mỗi ngày có nguy cơ tồn tại lao động trẻ em,” Giám đốc ILO Việt Nam Chang-Hee Lee cho biết. Ông cũng cảnh báo rằng lao động trẻ em “có thể khó phát hiện”.
Lao động trẻ em chủ yếu tồn tại ở khu vực kinh tế nông thôn và phi chính thức, ngoài tầm kiểm soát của các thanh tra lao động và ở những nơi công đoàn và các tổ chức của người sử dụng lao động thường rất mỏng hoặc không có.
TS Lee nói: “Lao động trẻ em trong các chuỗi cung ứng cũng vậy, bởi nó có thể tồn tại tại các xưởng sản xuất nhỏ hoặc các hộ gia đình và không bị phát hiện bởi các công ty đứng đầu chuỗi cung ứng.”
Theo ông, trong sản xuất hộ gia đình, trẻ em thường rất dễ bị tổn thương do thu nhập của bố mẹ các em không đủ hoặc bởi các doanh nghiệp gia đình phi chính thức không đủ tiền thuê lao động trưởng thành nên phải để con em mình lao động không được hưởng lương.
TS Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH, cho biết Việt Nam đã ban hành hệ thống pháp luật và chính sách nhằm đảm bảo hiện thực hóa quyền của trẻ em, đặc biệt là phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em, cũng như triển khai nhiều chương trình dự án, mô hình liên quan. Ngày 7/6/2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2016-2020. Đây là thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước Việt Nam vì một tương lai tốt đệp hơn cho trẻ em.
Tuy nhiên, ông cũng chia sẻ: “Phòng ngừa, giảm thiểu và tiến tới chấm dứt lao động trẻ em ở Việt Nam và các nước khác trên thế giới đều gặp phải những thách thức, mà trước hết là nhận thức của chính trẻ em, của gia đình, của cộng đồng và của cả chính người sử dụng lao động.”
Trong bối cảnh Việt Nam hiện đang hội nhập toàn cầu ngày càng sâu rộng thông qua việc tham giacác hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-EU, vấn đề thực hiện các cam kết quốc tế về lao động, trong đó có vấn đề lao động trẻ em trong các chuỗi cung ứng sẽ ngày càng được được quan tâm nhiều hơn.
“Doanh nghiệp cần phải cảnh giác để đảm bảo rằng chuỗi cung ứng của họ không có lao động trẻ em, nếu không sẽ bị mất uy tín và ảnh hưởng xấu đến công việc kinh doanh,” Giám đốc ILO Việt Nam cho biết.
Theo ILO, công cuộc đấu tranh phòng chống lao động trẻ em đòi hỏi các chính sách đồng bộ để hỗ trợ pháp luật quốc gia về lao động trẻ em. Đó là nền giáo dục với chất lượng tốt, bảo trợ xã hội và việc làm bền vững cho các bậc cha mẹ.
Thứ trưởng Diệp khẳng định năng lực thực thi pháp luật và sự tham gia tích cực của tất cả các đối tác trong xã hội, gia đình, cộng đồng, cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, công đoàn, các tổ chức xã hội đóng vai trò rất quan trọng.
“Sự tham gia chủ động, tích cực và có trách nhiệm của tất cả các đối tác trong xã hội sẽ giúp cho luật pháp, chính sách về phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em được tuân thủ tốt hơn, quyền của trẻ em được hiện thực hóa trong thực tế và tương lai của các em, xa hơn là tương lai nguồn nhân lực của đất nước được đảm bảo,” ông nói. “Chính chúng ta là người quyết định tốc độ và mức giảm quy mô lao động của trẻ em trong các chuỗi cung ứng; chính chúng ta sẽ quyết định tương lai của con em chúng ta.”
Chương trình quốc gia mới
Nhân dịp này, Giám đốc ILO Việt Nam cũng chúc mừng nỗ lực mới của Chính phủ trong việc phê duyệt Chương trình quốc gia phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2016-2020. Chương trình này tiếp tục tạo một khuôn khổ chung nhằm nâng cao nhận thức và năng lực của chính quyền các cấp, các tổ chức liên quan, người sử dụng lao động, cộng đồng, cha mẹ và bản thân trẻ em về lao động trẻ em.
Được xây dựng với sự hỗ trợ của ILO, chương trình này cũng đặt mục tiêu 100% trẻ em lao động trái quy định của pháp luật khi có thông báo, phát hiện được hỗ trợ, can thiệp kịp thời.
Việt Nam đã phê chuẩn các công ước của ILO liên quan đến lao động trẻ em – Công ước (số 138) về tuổi tối thiểu được đi làm việc và Công ước (số 182) về xóa bỏ những hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất.
Các Mục tiêu Phát triển Bền vững đã được Việt Nam thông qua cũng bao gồm mục tiêu cụ thể số 8.7 nhằm xóa bỏ lao động trẻ em dưới mọi hình thức trước năm 2025.