Người lao động học ngoại ngữ tại Phú Thọ trước khi ra nước ngoài làm vệc.

HÀ NỘI – Quá trình tuyển dụng các chi phí liên quan đến lao động di cư quốc tế của Việt Nam sẽ minh bạch hơn sau khi quy định mới có hiệu lực từ ngày 1/12.

Với sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) mới ban hành hai thông tư chuẩn hóa các hợp đồng và thiết lập mức trần ký quỹ bắt buộc theo từng quốc gia tiếp nhận lao động.

"Việc ban hành hai thông tư là cần thiết, giúp các doanh nghiệp có được những chuẩn mực cụ thể trong thực hiện ký kết hợp đồng với các đối tác nước ngoài và với người lao động, nhằm hạn chế rủi ro cho cả doanh nghiệp và người lao động," ông Nguyễn Lương Trào, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Lao động Việt Nam cho biết. " Đây cũng chính là một trong những yếu tố góp phần phát triển doanh nghiệp bền vững và di cư lao động an toàn."

Theo quy định mới, các doanh nghiệp tuyển dụng Việt Nam sẽ không còn có thể áp đặt các điều kiện trong hợp đồng, mà phải tuân thủ những điều kiện tiêu chuẩn, bao gồm việc yêu cầu doanh nghiệp hoàn trả chi phí cho người lao động nếu không đưa được lao động ra nước ngoài làm việc.

Đây cũng chính là một trong những yếu tố góp phần phát triển doanh nghiệp bền vững và di cư lao động an toàn."

Hợp đồng mẫu cũng yêu cầu các chi tiết như phải đề cập tới một công việc cụ thể, tên tuổi và địa chỉ của công ty tiếp nhận, thiết lập rõ ràng trách nhiệm của tất cả các bên và thủ tục giải quyết tranh chấp, nhằm bảo vệ lao động di cư trong trường hợp chấm dứt hợp đồng .

Ông Max Tunon, điều phối viên dự án Tam giác thuộc ILO, nhận định: "Với Thông tư 22, các doanh nghiệp tuyển dụng không thể đưa vào các điều khoản chỉ có lợi cho mình và lờ đi những điều khoản có lợi cho người lao động di cư". Dự án Tam giác là chương trình bảo vệ lao động di cư trong khu vực tiểu vùng Sông Mê kông.

Trong khi đó, một quy định mới khác, Thông tư 21, không cho phép các doanh nghiệp tuyển dụng tự do áp đặt mức tiền đặt cọc đối với người lao động.

Theo ông Trần Văn Tư, Trưởng phòng Cơ chế Chính sách thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, hai thông tư mới sẽ giúp giải quyết vấn đề cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp tuyển dụng và các "chi phí ngầm" mà người lao động phải trả để đi làm việc ở nước ngoài.

Nhưng để kỳ vọng trên trở thành hiện thực, ông cho rằng “các cơ quan quản lý Nhà nước phải tăng cường kiểm tra đối với các doanh nghiệp có hoạt động dịch vụ đưa lao động đi làm việc ở ngoài nước".

Đại diện cho phía Chính phủ, bà Hoàng Kim Ngọc, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Lao động Ngoài nước thuộc Bộ LĐTBXH, nhận định các quy định mới sẽ góp phần tạo thuận lợi cho các cơ quan chức năng trong công tác quản lý Nhà nước và xử lý vi phạm trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài .

Hiện có khoảng 170 doanh nghiệp tuyển dụng hoạt động tại Việt Nam, mỗi năm gửi khoảng 80.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài.