Ongelijkheid in Europa

Ongelijkheid in Europa begrijpen en verminderen

Een nieuw rapport van de IAO in samenwerking met de Europese Commissie bestudeert factoren die leiden tot toenemende ongelijkheid in veertien EU-Lidstaten.

Persbericht | 23 februari 2017
BRUSSEL (IAO Nieuws) – Het arbeidsmarktbeleid en de arbeidsverhoudingen die collectief overleg onderbouwen hebben een grote invloed op het niveau van ongelijkheid in de EU-Lidstaten, blijkt uit een nieuw rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO).

Het rapport “Inequalities and the World of Work: What role for industrial relations and social dialogue?” bekijkt naast loonongelijkheid ook ongelijkheid inzake arbeidsduur, toegang tot jobs, opleidingen, carrièrekansen en sociale bescherming. Het gaat dieper in op algemene trends in Europa en bevat hoofdstukken over België, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Slovenië, Spanje, Zweden, de Baltische Staten, Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

In verschillende Europese landen heeft de verzwakking van het collectief overleg geleid tot een stijging van het aantal laagbetaalde banen en meer ongelijkheid onder werknemers. Landen met meer gecentraliseerd of sterk gecoördineerd collectief overleg, zoals Zweden en België, zijn er daarentegen in geslaagd een stijging van het aantal laagbetaalden, de ongelijkheid en werkonzekerheid, te voorkomen.

“Landen met een lage inkomensongelijkheid hebben vaak een sterke sociale dialoog, die leidt tot een vermindering van de genderloonkloof en betere arbeidsomstandigheden voor werknemers in atypische vormen van werk,” verklaart Daniel Vaughan-Whitehead, Senior Econoom bij de IAO en redacteur van de studie.

Het minimumloon kan de loonongelijkheid ook helpen beperken, maar enkel in combinatie met effectief collectief overleg, stelt het rapport. In het Verenigd Koninkrijk en in de Baltische Staten bijvoorbeeld heeft het minimumloon de lonen aan de onderkant van de loonverdeling doen stijgen. De arbeidsverhoudingen hebben echter een positief spillover-effect op de lonen en arbeidsomstandigheden in het algemeen verhinderd. In België en Ierland, maar ook in Frankrijk en Nederland, heeft de combinatie van een minimumloon en een sterke sociale dialoog echter de versplintering van loons- en arbeidsvoorwaarden beperkt, zij het op verschillende manieren.

België valt op als één van de weinige Europese landen die erin is geslaagd om de ontwikkeling van laagbetaalde jobs en de toename van ongelijkheid tegen te houden. Het Belgische minimumloon ligt hoger dan in de meeste EU-Lidstaten, waardoor het aantal laagbetaalde banen beperkt wordt. Het collectief overleg op verschillende niveaus draagt bij tot een beperkte loonspreiding.

“De verzwakking van de sociale dialoog in een aantal landen baart zorgen en vraagt om een sterke beleidsagenda. Als we de economische groei en sociale cohesie willen bevorderen moeten we het collectief overleg versterken, om ongelijkheid te beperken,” besluit Heinz Koller, IAO Assistent Directeur-Generaal en Regionaal Directeur voor Europa en Centraal-Azië.

Het volledige rapport wordt tijdens een tweedaagse conferentie in Brussel op 23 en 24 februari voorgesteld, in aanwezigheid van de Ministers van werkgelegenheid van Griekenland, Ierland, Luxemburg en Portugal, en de Europees Commissaris voor werkgelegenheid en sociale zaken.