Çocuk işçiliğiyle mücadelede sürdürülebilir çözümler COVID-19 bağlamında tartışıldı

Türkiye’nin Karadeniz bölgesindeki fındık hasadında yaz sezonu, “Türkiye’de Mevsimlik Fındık Tarımında En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Projesi” kapsamında COVID-19 koruyucu önlemleri ve yeni desteklerle devam edecek. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yakın işbirliğiyle yürütülen projenin yönlendirme toplantısında bugüne dek alınan dersler ve yeni eylemler kapsamlı değerlendirildi. Proje, Türkiye’de mevsimlik fındık tarımında en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliğinin sona erdirilmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor.

Haberler | 13 Temmuz 2020 Pazartesi
Çocuk işçiliği azalsa da, mevsimlik tarım işçiliğinde hala bir sorun olmaya devam ediyor. Yoğun çalışma dönemlerinde çocuklar düzenli olarak okula devam edemiyor, derslerinden geri kalmakta ve okula döndükleri zaman bunu telafi edemiyorlar. Bu nedenlerle ve bu tür işlerde çalışan çocuklar çok küçük yaşta olduklarından, fındık tarımı sektörü, projede öncelikli olarak kabul ediliyor.

Mevsimlik tarım işçiliği doğası itibarıyla aileleri her türlü tehlikeye maruz bırakıyor ve bundan en çok etkilenenler de çocuklar olmaya devam ediyor. Birçok bölgede çocuklar kötü koşullarda çalışmaya itiliyor ve bu durum, sağlık ve güvenlikleri üzerinde büyük zarar yaratıyor. Dezevantajlı bu koşullara ek olarak, pandeminin yıkıcı etkileri de gün geçtikçe daha görünür oluyor, bu da çocukların ve ailelerin sağlık ve sosyal hizmetlere ulaşım oranın düşürüyor, ve daha çok çocuğun işgücüne katılmasına neden oluyor.

Bu bağlamda sorunlara çözüm önerileri geliştirmek, COVID-19 risklerine karşı kapsayıcı önlemler sunmak ve projedeki gelişmeleri incelemek üzere geniş kapsamlı ve internet üzerinden yapılan bir toplantıda değerlendirildi. ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder, İstihdam Politikaları Daire Başkanı İbrahim Demircan’ın katıldığı toplantıda Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı İl İdaresi, Tarım İl İdaresi ile İŞKUR’dan temsilciler de katkı sundu.

Kronik sorunlara sürdürülebilir çözümler gerçeğe dönüşebilir

Toplantıda konuşan Numan Özcan, “3 Nisan 2020 tarihli İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü Genelgesi ve İl Pandemi Kurullarının kararları ve önerileri, COVID-19 konusunda bilgilendirici ve hastalığı önleyici önlemler konusunda bu yılki proje faaliyetlerinde yol gösterici olacak. Bu konuda tüm ilgili birimlerle yakın işbirliği içinde olacağız” dedi.

Özcan, ek olarak “Pandemiyle mücadelede alınacak koruyucu önlemler, fındık hasadında insana yakışır iş koşullarına ulaşmak için uzun zamandır gerekli ve beklenen adımların atılması için bir fırsat olacaktır. İnsana yakışır yaşam ve iş koşullarını oluşturmak için desteğimizle birlikte kronik sorunlara sürdürülebilir çözümleri gerçeğe dönüştürebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Henel Müdürü Nurcan Önder, mevsimlik tarımda çocuk işçiliğinin sonlandırılması için alınan önlemlere, ulusal COVID-19 ile mücadele eylemlerine ve Milli Eğitim Bakanlığı ile Mevsimlik Tarım İşçileri Bilgi Sistemine (“E-METİP”) atıfta bulundu. Önder, “Mevsimlik tarımda çalışan aileler ve çocukları korumayı ve aynı zamanda tarımsal üretimin de sürdürülmesini COVID-19 önlemleri mücadelesiyle birlikte ele alıyoruz. Bu konuda tüm gerekli önlemleri alıyoruz” dedi. Önder, ayrıca, mevsimlik tarımda çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için Bakanlık ve ILO Türkiye Ofisi ile devam eden işbirliğinin Ulusal İstihdam Stratejisi (2014-2023) ve Ulusal Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılması Programı (2017- 2023) ile uyumlu bir şekilde devam edeceğini hatırlattı.

Güçlü işbirliğiyle izleme modelleri geliştiriliyor

Proje, çocuk işçiliğiyle mücadele ve kurumsal sosyal sorumluluğun teşvik edilmesinde kamu kurumları, yerel yönetimler ve yerel STK'ların kapasitelerinin arttırılması yoluyla Ordu, Düzce ve Sakarya illerinde mevsimlik fındık tarımında çocukların işlerden çekilmesi ve/veya çalışmasının önlenmesi için çalışıyor. Proje, aynı zamanda izleme modelleri ve ortaklıklarla çocukların gelişim ve eğitimine destek oluyor. Önceki yıllarda olduğu gibi, bu yaz da, Ordu, Düzce ve Sakarya’da aileleri fındık tarımında çalışan çocuklar için eğitimler organize edildi.

Bu yılki eğitimler açık havada, gerekli hijyen ve sosyal mesafe kuralları çerçevesinde, ağırlıklı olarak sosyal aktivitelerle gerçekleşecek. Çocuklara ayrıca kahvaltı ve öğlen yemeği dağıtılacak. Ayrıca çocukların tarlada çalışması kesinlikle engellenecek, izlemeler yapılacak ve METIP koordinatörleri, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile ILO Türkiye Ofisi yetkilileri arasında sıklıkla bilgi akışı sağlanacak.

Projede uzun vadeli, kendi kaynaklarına dayanan kapasite geliştirmeye yönelik bir politika belirleme ve uygulama yaklaşımı benimseniyor.

Çocuk işçiliği ile mücadele, insana yakışır işi destekleyen çalışma standartlarını oluşturmak ve politikaları hayata geçirmek için çalışan Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye Ofisi’nin öncelikli çalışma alanlarından biridir. ILO, geçtiğimiz ay UNICEF ile ortak yayımladığı bilgi notunda da, milyonlarca çocuğun, COVID-19 krizi nedeniyle çocuk işçiliğine sürüklenebileceği, çocuk işçiliğiyle mücadelede 20 yıldan bu yana kaydedilen ilerlemenin ardından ilk kez çocuk işçiliğinde artış görülebileceğine dikkat çekti.